Habarlar
12-nji aprelden 13-nji aprele geçilýän gijede ABŞ-yň Las-Wegas şäherinde PFL-niň 2024-nji ýyldaky adaty möwsüminiň ikinji ýaryşy geçirildi.
«The Theater at Virgin Hotels» arenasynda geçirilen tutluşyklarda Bellatordan PFL-e geçen türkmenistanly pälwan Döwletjan Ýagşymyradow sloweniýaly Jeýkob Nedony ýeňdi.
Tutluşyk birinji raundda türkmen pälwanynyň tehniki nokauty bilen tamamlandy.
34 ýaşly Döwletjanyň bu ýeňşi professional karýerasynda yzly-yzyna dördünji we PFL ýaryşyndaky ilkinji üstünligidir.
Türkmenistanyň Hytaýdaky ilçisi Parahat Durdyýew Merkezi Aziýa-Hytaý Sekretariatynyň ýerine ýetiriji direktory U Insin bilen duşuşdy.
Duşuşykda taraplar häzirki döwürde Sekretariatyň alyp barýan işlerini ara alyp maslahatlaşdylar. Hususan-da, şu aýda Sian şäherinde geçirilýän sekretariat geňeşleriniň üçünji tapgyryna gatnaşmak, şu gurluşa gatnaşýan ýurtlaryň daşary işler ministrleriniň şu ýylyň ikinji ýarymynda geçirilýän ýygnagyna gatnaşmak meseleleri maslahatlaşyldy.
Şeýle hem, türkmen diplomaty duşuşygyň dowamynda Türkmenistanyň Hytaý bilen strategiki hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlary, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda: Merkezi Aziýa - Hytaý formatynyň çäginde çykyş etdi.
15 ― 20-nji aprel aralygynda Aşgabat şäherinde geçiriljek hokkeý boýunça halkara ýaryşa 10 döwletden 10 topar gatnaşar.
Olar Türkmenistanyň «Galkan», Özbegistan Respublikasynyň «Feniks», Oman Soltanlygynyň «Oman Khanjars», Bahreýn Patyşalygynyň «Bahreýn», Gazagystan Respublikasynyň «Akmola», Türkiýe Respublikasynyň «Gümüş Patenler», Gyrgyz Respublikasynyň «Dordoý», Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň «Orhis-Kazan», Eýran Yslam Respublikasynyň «Ice Box» we Belarus Respublikasynyň «Wolat» hokkeý toparlarydyr.
Halkara ýaryşda «Galkan», «Feniks», «Oman Khanjars», «Bahreýn» we «Ice Box» toparlary «A», «Akmola», «Gümüş Patenler», «Dordoý», «Orhis-Kazan» we «Wolat» toparlary bolsa «B» toparçany emele getirer.
Halkara ýaryşa Türkmenistandan wekilçilik etjek «Galkan» hokkeý topary Içeri işler ministrliginiň garamagynda 2013-nji ýylda döredildi. Topar ilkinji üstünliklerini şol ýylyň özünde gazanyp başlady. Bu topar Türkmenistanyň sekiz gezek çempionydyr. Häzirki wagtda ýurduň milli ýygyndysynyň düzüminiň hem agramly bölegini «Galkan» hokkeý toparynyň wekilleri emele getirýär. Ýaryşa gatnaşyjy beýleki toparlaryň hem öz ýurtlarynda we halkara giňişlikde meşhur toparlardygyna ünsüňizi çekmek isleýäris.
9-njy we 10-njy aprelde UEFA Çempionlar ligasynyň 1/4 finalynyň ilkinji oýunlary geçirildi. Real Madrid bilen Mançester Siti alty pökgi geçirdi, Arsenal Londonda Baýern Mýunhene deňme-deň oýnady, Barselona PSG-den ýeňlişe sezewar boldy, Atletiko Madrid Borussiýa Dortmundy ýeňdi.
Barselona - PSG - 3: 2
Ispaniýanyň “Barselona” oýunçylary Çempionlar ligasynyň çärýek finalynyň ilkinji oýnunda fransuz “Pari Saint Sankt-Germaini” 3: 2 hasabynda ýeňdi. Duşuşyk Pari Parisde geçirildi.
Barselona üçin Rafinha (37-nji we 62-nji minut) we Andreas Kristensen (77) pökgi geçirdiler. PSG üçin Ousmane Dembele (48) we Witinha (51) pökgi geçirdi.
Atletiko Madrid - Borussiýa Dortmund - 2: 1
Beýleki bir oýunda Ispaniýanyň Atletiko öýünde nemes Borussiýa Dortmundy 2: 1 hasabynda ýeňdi. Winnerseňijiler üçin Rodrigo de Pol (4-nji minut) we Samuel Lino (32) pökgi geçirdiler. .Eňilenler üçin Sebastian Allaire (81) pökgi geçirdi. Yzyna ýygnak 16-njy aprelde geçiriler.
Real Madrid - Mançester Siti - 3: 3
Bir gün öň Iňlis Mançester Siti we Ispaniýanyň Real Madridi 3: 3 hasabynda ýeňiş gazandy. “Mançester Siti” üçin Bernardo Silwa (2-nji minut), Fil Foden (66) we Josko Guardiol (71) pökgi geçirdiler. Real Madrid üçin Rodrigo (14) we Federiko Walwerde (79) pökgi geçirdi. 12-nji minutda Mançester Siti goragçysy Ruben Dias pökgini öz pökgüsine tora girizdi.
Arsenal - Baýern - 2: 2
Beýleki bir oýunda Iňlis “Arsenal” Germaniýa Baýerni bilen deňme-deň oýnady (2: 2). Ostser eýeleri üçin Bukayo Saka (12-nji minut) we Leandro Trossard (76-njy minut) pökgi geçirdiler. Myhmanlar üçin Ser Serge Gnabri (18) we Iňlis Garri Keýn (32) pökgi geçirdiler. Yzyna ýygnak 17-nji aprelde geçiriler.
Çempionlar ligasynyň finaly 1-nji iýunda Londonyň Wembli stadionynda geçiriler. Thearyşyň häzirki ýeňijisi, soňky neşiriň aýgytly oýnunda Italiýa Interini (1: 0) ýeňen Iňlis Mançester Siti.
“Türkmenistan: Altyn asyr” neşiriniň habaryna görä, Özbegistanda geçirilen “Georgi Agzamow Memorial” 17-nji açyk halkara küşt ýaryşynda türkmen küştçüsi Jemal Öwezdurýewa ajaýyp netije görkezdi.
10 tapgyrda Şweýsariýa ulgamyna laýyklykda geçirilen ýaryşa 18 ýurtdan 247 küştçi gatnaşdy. “A” saýlama toparynda 92 türgen bäsleşdi, şol sanda 15 erkek halkara grossmeýster, 13 erkek halkara ussady, 2 aýal grossmeýster we 4 aýal halkara ussat.
Türkmenistanyň adyndan halkara ussady Saparmurat Atabaýew we FIDE ussady Jemal Öwezdurdiýewa çykyş etdiler. Atabaýew 6.5 oçko toplap, 10-njy ýeri eýeledi, Öwezdurýewa bolsa 5.5 oçko toplap umumy sanawda 27-nji, zenan gatnaşyjylaryň arasynda birinji ýeri eýeledi.
Jemal Öwezdurdiýewa ýaryşyň dowamynda Belarusly Alekseý Aleksandrow, Russiýaly Igor Agagupow, şeýle hem Özbegistanly U14 dünýä çempiony Afruza Hamdanowa ýaly meşhur grossmeýsterlerden üstün çykdy.
Düýn Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow Gruziýanyň Parlamentiniň Başlygy Şalwa Papuaşwilini kabul etdi. Bu barada "Watan" habarlar gepleşiginde habar berildi.
Bellenilişi ýaly, myhman duşuşmaga döredilen mümkinçilik we bildirilen myhmansöýerlik üçin hoşallygyny beýan edip, Gruziýanyň ýolbaşçylarynyň mähirli salamyny we iň gowy arzuwlaryny ýetirdi.
Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, Gruziýanyň Parlamentiniň Başlygy Şalwa Papuaşwiliniň bu resmi saparynyň iki dostlukly döwletiň özara gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga goşant goşjakdygyny belledi.
Duşuşykda döwletara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary boýunça pikir alyşmalaryň barşynda söwda-ykdysady ulgamda, şol sanda energetika, senagat, saglygy goraýyş we beýleki pudaklarda gatnaşyklaryň netijeli häsiýete eýedigi nygtaldy. Ulag we logistika ulgamyndaky hyzmatdaşlyk hem esasy ugurlaryň biri hökmünde görkezildi.
Söhbetdeşlikde Türkmenistan bilen Gruziýanyň kanun çykaryjy edaralarynyň arasyndaky parlamentara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak barada hem gürrüň edildi.
Şeýle-de bellenilişi ýaly, medeni-ynsanperwer ulgamdaky netijeli gatnaşyklar hem türkmen-gruzin hyzmatdaşlygynyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Şunda gruzin tarapynyň Türkmenistanyň Prezidentine Aşgabatda Şota Rustaweliniň ýadygärligini dikmek baradaky çözgüdi üçin hoşallygy beýan edilip, munuň doganlyk halklaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrjakdygy bellenildi.
Duşuşygyň dowamynda söhbetdeşler Türkmenistan bilen Gruziýanyň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary ösdürmegi ara alyp maslahatlaşdylar. Şeýle hem sebitiň ösüşine we söwda-ykdysady gatnaşyklara gönükdirilen bilelikdäki taslamalaryň ähmiýetini bellediler.
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Serdar Berdimuhamedowa mukaddes Oraza baýramy mynasybetli gutlag hatyny iberdi. "Türkmenistan" gazetinde çap edilen gutlag hatynda Halk Maslahatynyň Başlygy şeýle belleýär:
"Çuňňur hormatlanylýan Türkmenistanyň Prezidenti!
Sizi adamzadyň ýokary ruhy-ahlak gymmatlyklaryna ýugrulan hem-de halklary birek-birege baglanyşdyrýan mukaddes Oraza baýramy mynasybetli Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň adyndan tüýs ýürekden, mähirli gutlaýaryn. Siziň janyňyzyň sag, ömrüňiziň uzak bolmagyny, ata Watanymyzyň röwşen geljegi, halkymyzyň bagtyýar hem asuda durmuşy ugrunda alyp barýan döwletli tagallalaryňyzyň mundan beýläk-de rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýärin.
Hormatly Prezidentimiz!
Siziň baştutanlygyňyzda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda ynsanperwerligi, sahawatlylygy, ahlak ýörelgelerini dabaralandyrýan mübärek Oraza baýramy adamzadyň ruhy tämizlik, ahlak arassalygy, hoşniýetlilik, dostluk we doganlyk, şükranalyk, agzybirlik ýaly asylly häsiýetleri bilen mynasyp garşy alynýar. Mukaddes Remezan aýynyň mübärek Gadyr gijesi mynasybetli paýtagtymyzda we ýurdumyzyň welaýatlarynda gurlan täze metjitlerde berlen agzaçar sadakalarynda okalan aýat-töwirlerde, tarawa we baýram namazlarynda pederlerimizden gelýän gymmatlyklarymyzyň mertebesini has-da beýgeldip, täze taryhy döwrümizde metjit gurmak ýaly sogaply işleri mynasyp dowam etdirýän hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyz, Siziň alyp barýan tutumly işleriňiziň has-da rowaçlanmagy, öten-geçenlerimiziň ruhunyň şat bolmagy üçin doga-dilegler, ata Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegi, halkymyzyň agzybirligi, jebisligi barada ýagşy arzuwlar edildi.
Belent mertebeli Prezidentimiz!
Siziň parasatly baştutanlygyňyzda döwlet syýasatynda jemgyýetiň ahlak ýörelgelerini pugtalandyrmaga hem-de taryhy-medeni mirasa sarpa goýmaga, ony gorap saklamaga uly ähmiýet berilýär. Şöhratly pederlerimiziň wesýetlerine ygrarlylyk, däp-dessurlaryň aýawly saklanylmagy, milletiň ruhy gymmatlyklarynyň artdyrylmagy arassa ahlakly, giň dünýägaraýyşly ýaşlary terbiýelemekde-de aýratyn ähmiýete eýedir. Bu mübärek günlerde paýtagtymyzdaky Döwletliler köşgünde terbiýelenýän çagalara hem-de Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkezinde bejergi alýan çagalara süýjülikleriň, miweleriň, ir-iýmişleriň sowgat hökmünde iberilmegi halkymyzyň haýyr-sahawata ýugrulan asylly ýörelgeleriniň täze taryhy döwürde mynasyp dowam etdirilýändiginiň nobatdaky beýanyna öwrüldi.
Sarpasy belent Prezidentimiz!
Siziň hoşniýetli, ynsanperwer tagallalaryňyz esasynda täze taryhy döwrümizde jemgyýetimiziň ruhy saglygyny, milletimiziň ahlak kämilligini has-da berkitmek, milli däplerimizi mynasyp dowam etdirmek, şol sanda ildeşlerimiziň yslam dünýäsiniň mukaddesliklerine zyýarat etmek ýaly mukaddes borçlary hem-de parz amallaryny berjaý etmekleri üçin ähli şertler döredilýär. Siziň yslam dünýäsinde keramatly saýylýan mukaddes ýerlere zyýarat etmegiňiz hem-de halkymyzyň haj parzyny berjaý etmegi üçin döredýän mümkinçilikleriňiz sahawatlylygyň, ynsanperwerligiň beýik nusgasydyr.
Hormatly Arkadagly Gahryman Serdarymyz!
Oraza aýynyň sahawata baý Gadyr gijesi bu ýyl hem eziz Diýarymyza öz sansyz sogaby bilen geldi. Halkymyz Gadyr gijesinde il-ulsumyzyň agzybirligini, ýurdumyzyň parahatçylygyny, Zeminiň asudalygyny arzuwlap hem-de öten-geçenlerini ýatlap, aýat-töwir okap, doga-dilegleri edýär. Siziň ak ýürekden toba gelen raýatlarymyzyň Gadyr gijesi mynasybetli günäsini geçmek hakynda resminama gol çekmegiňiz belent adamkärçiligiň, rehimdarlygyň aýdyň beýanydyr. Bu adalatlylygyň, rehim-şepagatlylygyň, toba eden günälini bagyşlamagyň, nesillere adamkärçilik babatda terbiýe bermegiň türkmen nusgasydyr. Şol bir wagtyň özünde-de jemgyýetiň ruhy sagdynlygyny we halkyň ahlak kämilligini üpjün etmek, taryhy-medeni mirasa sarpa goýmak, parahatçylygy, dostlugy pugtalandyrmak, ata-babalarymyzyň nesilden-nesle geçip gelýän gymmatly däplerini artdyrmak döwlet syýasatynyň esasy wezipeleriniň biri bolmagynda galýar. Şonuň üçin-de Türkmenistan ynsanperwer ýörelgeleri daşary syýasat strategiýasynyň möhüm şertleriniň biri hökmünde kesgitläp, giň halkara hyzmatdaşlygy yzygiderli ilerledýär.
Hormatly Prezidentimiz!
Sizi mukaddes Oraza baýramy mynasybetli Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň adyndan ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Aýlaryň serweri mukaddes Oraza aýynda amal edilen tagat-ybadatlar, öten-geçenlerimiziň ruhuny ýatlap berlen agzaçar sadakalary, il-günümiziň asudalygy, eziz Watanymyzyň dünýädäki abraýynyň, şan-şöhratynyň has-da belende galmagy, ýurt abadançylygy üçin okalan doga-dilegler Gudraty Güýçli Beýik Biribaryň dergähinde kabul bolsun! Siziň janyňyz sag, ömrüňiz uzak, il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli tagallalaryňyz mundan beýläk hem rowaçlyklara beslensin!".
Türkmen agyr atlety Dawranbek Hasanbaýew Parižde geçiriljek Olimpiýa oýunlaryna ygtyýarnama aldy. Ol bu üstünligi Phuketde (Taýland) agyr atletika boýunça dünýä çempionatynda gazandy we 102 kilograma çenli agram derejesinde altyn medal gazandy. Jübütleýin ýaryşda türkmen atlety bäşinji netijäni - 392 kg görkezdi.
"Bu, diňe bir meniň üçin däl, tutuş topar üçin ajaýyp duýgy" -diýdi Hasanbaýew bu üstünligi barada. Şeýle hem, tälimçileriniň işine ýokary baha berip, şahsy taýdan 19 kg ýokarlandy.
- Hudaý islese, indi Parisže hem medal alyp bilerin. Soňky iki aýyň dowamynda bolşy ýaly türgenleşmegi dowam etdirsem, munuň mümkinligine hakykatdanam ynanýaryn "-diýdi.
Olimpiýa şäherçesiniň “Başa-baş söweş sungaty” sport toplumynda halkara ýaryşlarda üstünlikli çykyş edip, altyn medallary gazanan türkmenistanly türgenlerini sylaglamak dabarasy boldy.
Şol sanda sportuň paralimpiýa görnüşi boýunça üstünlikli çykyş eden türgenler Hojaýew Muhammet, Matýakubowa Roza, Çaryýew Işkuwwat, Saparow Baýramgeldi hem sylagdan paý aldylar.
Bu türgenler 25-nji fewral — 8-nji mart aralygynda BAE-niň Dubaý şäherinde para-pauerlifting boýunça Dünýä kubogy ugrunda geçirilen ýaryşlarda Türkmenistanyň adyndan çykyş edipdiler. Para-pauerlifting daýanç-hereket ulgamlaryndan ejir çekýän türgenler üçin niýetlenen sportuň paralimpiýa görnüşi bolup durýar.
Sylaglara eýe bolan türgenler ýadygärlik surata düşüp, halkara ýaryşlarda gazanylan ýeňişleriň hormatyna ýaryş meýdançasyndan dabaraly ýöräp geçdiler.
Şanly wakanyň ahyrynda sungat ussatlarynyň konserti, ýurdumyzyň türgenleriniň görkezme çykyşlary guraldy.
Şu gezekki dabaraly çäre täze sport üstünlikleriniň oňyn başlangyjy boldy. Çünki türgenlerimiz erjelligi we ýeňiş gazanmaga bolan pugta erk-islegi bilen ähli kynçylyklary ýeňip geçmäge, islendik derejedäki ýaryşlarda türkmen sportuna mynasyp wekilçilik etmäge ukyplydyrlar.
6-njy aprelde Prezident Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň 3 aýyň jemine bagyşlanan mejlisini geçirdi.
Mejlisde hasabatlar diňlenildi we şu ýylyň birinji çärýeginde ýerine ýetirilen işleriň jemleri jemlenildi.
Ilki bilen, Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy D.Gulmanowa söz berildi. Ol ýurduň kanunçylygyny kämilleşdirmek boýunça şu ýylyň üç aýynda milli parlament tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada maglumat berdi.
Prezident Serdar Berdimuhamedow döwletiň kanunçylyk binýadyny berkitmek we kämilleşdirmek boýunça netijeli işleriň alnyp barylýandygyny kanagatlanma bilen belledi.
Döwlet Baştutany käbir kanunçylyk namalaryna degişli üýtgetmeleriň we goşmaçalaryň girizilendigini aýdyp, bu ugurda döwletiň kanunçylygyny häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda yzygiderli kämilleşdirmegi dowam etmegiň wajypdygyny belledi.
Soňra wise-premýerler hem-de Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory gözegçilik edýän düzümlerinde şu ýylyň ýanwar — mart aýlarynda alnyp barlan işler, olaryň netijeleri, şol sanda milli ykdysadyýetiň makroykdysady görkezijileri, pudaklary mundan beýläk-de ösdürmek ugrunda durmuşa geçirilýän çäreler, ozal berlen tabşyryklaryň ýerine ýetirilişi, degişli ugurlar boýunça öňde boljak çäreler, olara görülýän taýýarlyk işleri barada hasabatlary berdiler.
Prezident Serdar Berdimuhamedow hasabatlary diňläp, ýurduň dürli toplumlarynda, milli ykdysadyýetiň pudaklarynda alnyp barylýan işler, öňde boljak çäreler, pudaklary mundan beýläk-de ösdürmek ugrundaky wezipeler bilen baglylykda, degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklarydyr görkezmeleri berdi.
Döwlet Baştutany mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, Garaşsyz Türkmenistanda şu ýylyň birinji çärýeginde ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň kabul edilen maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýändigini belledi. Şunda jemi içerki önümiň ösüşiniň hasabat döwründe 6,3 göterim derejede durnukly saklanyp gelýändigi barada aýdyldy.
Prezident Serdar Berdimuhamedow aprel aýynda-da ýurtda köp sanly desgalaryň açylyş dabaralarynyň, birnäçe halkara çäreleriň geçiriljekdigini aýtdy hem-de olara talabalaýyk taýýarlyk görmegiň we ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini üpjün etmegiň wajypdygyny belledi.
Mejlisde Türkmenistanyň Prezidenti käbir resminamalara hem gol çekdi.
Soňra döwlet Baştutany hemmeleri 7-nji aprelde ýurtda giňden bellenilýän Bütindünýä saglyk güni bilen gutlady.
Sanly ulgam arkaly geçirilen Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisine gatnaşyjylar hem Bütindünýä saglyk güni mynasybetli Türkmenistanyň Prezidentine we Halk Maslahatynyň Başlygyna gutlaglaryny beýan etdiler.
Sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy. Olar boýunça degişli çözgütleri kabul edip, döwlet Baştutany mejlisi jemledi.
Türkmenistandan Maksad Meredow agyr atletika boýunça dünýä çempionatynda kümüş medal gazandy. 2024-nji ýylda Taýlandyň Phuket şäherinde geçiriljek tomusky Olimpiýa oýunlarynyň soňky saýlama tapgyrynda üç kümüş medal gazandy.
23 ýaşly türgen 81 kilograma çenli agram derejesinde bu üstünlige ýetdi, ýaryşda 8 ýurtdan 8 türgen baýrak ugrunda bäsleşdi.
Maksad Meredow arassa 146 kg we jerde - 182 kg agyrlygy galdyrdy. Netijede, 328 kg agramy bilen geçirilen biatlonda üçünji orny eýelän Kanadaly agyr atletikaçy Samuel Guertinden 13 kg öňde, Koreýa Ri Çong Songdan 38 kilogram ýeňiji boldy.
Taýlanda Maksad Meredow 81 kilograma çenli agram galdyryp karýerasyndaky iň gowy netijesini görkezdi, öz milli rekordyny arassa 5 kg we jerde - 4 kg agyrlykda geçdi.
Şu gün Bütindünýä saglyk güni mynasybetli paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda köpçülikleýin welosipedli ýöriş geçirildi. Milli senenamamyzda mynasyp orun alan bu senäniň her ýyl uly ruhubelentlikde giňden bellenilmegi watandaşlarymyzyň sagdyn durmuş ýörelgelerine ygrarlydygynyň güwäsi bolup durýar.
Halkymyzyň abadan durmuşy baradaky hemmetaraplaýyn alada Garaşsyz Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugrudyr. Şunda ilatyň saglygyny goramaga, köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketiniň ösdürilmegine, sportuň dürli görnüşleri bilen yzygiderli meşgullanmagy wagyz etmäge aýratyn üns berilýär. Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başyny başlan we häzirki wagtda Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan yzygiderli durmuşa geçirilýän toplumlaýyn strategiýanyň netijesinde paýtagtymyzda we ýurdumyzyň sebitlerinde munuň üçin ähli şertler döredilýär.
Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, saglyk diňe her bir adam üçin däl, eýsem, tutuş jemgyýet üçin hem uly gymmatlykdyr. Ýurdumyzda «Saglyk» Döwlet maksatnamasy we beýleki degişli maksatnamalar, taslamalar yzygiderli durmuşa geçirilýär. Degişli düzümler döwrebaplaşdyrylyp, ýokary halkara ölçeglere laýyk gelýän lukmançylyk, sport maksatly desgalar gurlup ulanmaga berilýär. Bedenterbiýe we sport saglygy berkitmegiň, beden hem ruhy taýdan öz-özüňi kämilleşdirmegiň ýoludyr. Hormatly Prezidentimiziň şeýle sport çärelerine gatnaşmagy olaryň ähmiýetini has-da artdyrýar.
Sport bilen bagly meseleler ýurdumyzyň hemişe üns merkezinde saklanylýar. Olimpiýa şäherçesi paýtagtymyzyň iň gözel ýerleriniň birine öwrüldi. Onuň çäginde ýöriteleşdirilen sport toplumlarynyň ençemesi bolup, olarda iri halkara ýaryşlaryň birnäçesi üstünlikli geçirildi. Şolaryň hatarynda 2017-nji ýylda geçirilen Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlaryny, 2018-nji ýyldaky Agyr atletika boýunça dünýä çempionatyny, 2023-nji ýyldaky Kuraş boýunça dünýä çempionatyny hem-de 12 ýaşa çenli ýaş türgenleriň arasynda tennis boýunça Merkezi Aziýanyň toparlaýyn ýaryşyny görkezmek bolar.
Bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmak üçin Hazaryň ekologik taýdan arassa türkmen kenarynda ýerleşýän «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda hem ajaýyp mümkinçilikler döredildi. Bu ýerde sportuň suwdaky görnüşlerini ösdürmek üçinem ähli zerur şertler bar. Şunuň bilen baglylykda, 2014-nji ýylda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda windsörfing boýunça dünýä Kubogy ugrundaky ýaryşyň tapgyrynyň geçirilendigini bellemek gerek. Türkmenistan şol ýaryşlar arkaly ilkinji gezek ýelkenli sport boýunça halkara bäsleşiklere gatnaşdy.
Soňky döwürde ýurdumyzda sportuň gyşky görnüşleri ösüşiň täze tapgyryna gadam basdy. 15 — 20-nji aprelde Aşgabatda hokkeý boýunça halkara ýaryşyň geçirilmegi göz öňünde tutulýar. Oňa döwlet Baştutanymyzyň degişli Karary esasynda taýýarlyk işleri alnyp barylýar.
Umuman, häzirki döwürde Türkmenistan türgenleşikleri geçirmek, türgenleriň ussatlygyny kämilleşdirmek, sport ulgamyna degişli ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak, sebit we dünýä derejesindäki ýaryşlary guramak üçin ägirt uly tejribä hem mümkinçiliklere eýedir. Döwletimiziň yzygiderli goldawlary netijesinde türgenlerimiz ajaýyp üstünlikleri gazanýarlar. Ýurdumyzyň sportdaky üstünlikleriniň hatarynda köp sanly baýraklary, şol sanda 2021-nji ýylda Tokio şäherinde XXXII tomusky Olimpiýa oýunlarynda agyr atletika boýunça zenanlaryň arasynda geçirilen ýaryşlarda gazanylan kümüş medaly görkezmek bolar. Bularyň ählisi dünýäniň sport giňişliginde Watanymyzyň abraýynyň belende göterilmegine, Bitarap Türkmenistanyň parahatçylygy, ýurtlaryň we halklaryň arasynda dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmak maksady bilen, sport diplomatiýasynyň mümkinçiliklerini durmuşa geçirmek boýunça başlangyçlarynyň ilerledilmegine ýardam berýär.
...Irden welosipedli ýörişiň badalga alýan ýeri bolan Çandybil şaýolunyň we Bekrewe köçesiniň çatrygynda ýerleşýän «Welosiped» binasynyň ýanyna sport çäresine gatnaşyjylar ýygnandylar. Şolaryň hatarynda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, Mejlisiň, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, Aşgabat şäher häkimliginiň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary, ýokary okuw mekdepleriniň rektorlary bar. Bütindünýä saglyk güni mynasybetli guralýan köpçülikleýin welosipedli ýörişe daşary döwletleriň we halkara guramalaryň ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri hem gatnaşýarlar. Ýygnananlaryň arasynda welosiped sporty boýunça Türkmenistanyň ýygyndy toparynyň türgenleri, talyplar, ýaş olimpiýaçylary taýýarlaýan we umumybilim berýän mekdepleriň okuwçylary, Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler, jemgyýetçilik wekilleri-de bar.
Hemmeler hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy mähirli mübärekleýärler. Ýurdumyzyň sungat ussatlary aýdym-sazly, tansly çykyşlary uly ruhubelentlik bilen ýerine ýetirýärler.
Döwlet Baştutanymyz köpçülikleýin welosipedli ýörişe badalga berip, oňa gatnaşyjylaryň kerweniniň öňüni çekdi. Hormatly Prezidentimiziň yzysüre hemmeler ak mermerli paýtagtymyzyň giň we ajaýyp şaýollary bilen sazlaşykly herekete başladylar.
Mälim bolşy ýaly, welosiped ulagyň ekologik taýdan iň arassa görnüşidir. Şonuň üçin-de hereket etmegiň, gezelenç etmegiň, sport bilen meşgullanmagyň serişdesi hökmünde welosipedi saýlap almak bilen, adam diňe bir öz saglygyny berkitmek bilen çäklenmän, eýsem, daşky gurşawy aýawly saklamaga hem goşandyny goşýar. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda kabul edilen durmuş-ykdysady maksatnamalaryň ekologik abadançylyk bilen ýakyndan baglanyşyklydygyny bellemek gerek. Bu möhüm şert bilen baglylykda, yzygiderli geçirilýän welosipedli ýörişler we beýleki sport çäreleri terbiýeçilik häsiýetine hem eýedir.
Toplumlaýyn we ylmy esasda tebigaty goramak strategiýasyny durmuşa geçirýän ýurdumyz dünýäniň ekologik ýagdaýynyň gowulandyrylmagyna goşant goşmak bilen, derwaýys ählumumy wezipeleriň çözülmeginde dünýä jemgyýetçiliginiň tagallalaryny birleşdirmek ugrunda çykyş edýär. Bu ugurda, şol sanda welosiped sportuny ösdürmek boýunça ýurdumyzyň başlangyçlary halkara giňişlikde giň goldawa mynasyp bolýar. Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan 2018-nji we 2022-nji ýyllarda kabul edilen Kararnamalar munuň aýdyň güwäsidir.
Türkmenistanyň Ählumumy metan borçnamasyna goşulmagy, Aşgabatda BMG-niň Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini açmak baradaky başlangyç Türkmenistanyň möhüm ekologik meseleleriň çözgütlerini işläp taýýarlamaga jogapkärçilikli çemeleşýändigine şaýatlyk edýär. Geçen ýylyň dekabrynda BAE-niň Dubaý şäherinde geçirilen Birleşen Milletler Guramasynyň Howanyň üýtgemegi baradaky Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 28-nji maslahatynda (СOP28) hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň beýan eden başlangyçlary BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň resminamasy hökmünde guramanyň resmi dilleriniň altysynda çap edilip ýaýradyldy.
Türkmen halky asyrlaryň dowamynda tebigata aýawly çemeleşmegiň we onuň bilen sazlaşykly ýaşamagyň özboluşly ýörelgelerini kemala getiripdir. Her ýyl geçirilýän köpçülikleýin bag ekmek çäreleriniň netijesinde paýtagtymyzda, tutuş ýurdumyzda ýaşyl zolaklaryň çägi giňelýär. Döredilýän seýilgähler, seýilbaglar, tokaý zolaklary ýerli howa ýagdaýyna oňyn täsirini ýetirýär. Milli bahar baýramy — Halkara Nowruz gününiň öňüsyrasynda ýurdumyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda ýazky bag ekmek möwsüminiň nobatdaky tapgyryna badalga berildi. 16-njy martda guralan asylly çärä türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow hem gatnaşdy. Şol gün ýurdumyzda saýaly, pürli, miweli baglaryň, üzüm nahallarynyň müňlerçesi oturdyldy.
...Döwlet Baştutanymyzyň başyny çekýän welosipedli ýörişe gatnaşyjylaryň kerweni öz ýoluny dowam etdirýär. Ýazyň ir säheriniň jana ýakymly arassa howasy, Köpetdagyň etegindäki tebigatyň ajaýyp ýerleri, Aşgabadyň haýran galdyrýan görnüşleri gözüňi dokundyryp, ruhuňy göterýär. Köpçülikleýin welosipedli ýörişiň geçýän ugrunda ýaýbaňlandyrylan döredijilik toparlarynyň we türgenleriň görkezme çykyşlary baýramçylygyň şowhunyny has-da artdyrýar.
Welosipedli ýörişiň dowamynda hormatly Prezidentimiz, hemişe bolşy ýaly, ýokary beden we sport taýýarlygyny görkezdi. Gahryman Arkadagymyz tarapyndan ýola goýlan asylly däpleri dowam etdirýän Arkadagly Gahryman Serdarymyz sagdyn durmuş ýörelgelerine eýermekde ildeşlerimize görelde.
Bedenterbiýe we sport bilen yzygiderli meşgullanmak saglygy dikeltmegiň, dürli keselleriň öňüni almagyň ajaýyp serişdesidir. Bu ugurda Türkmenistan Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy (BSGG) we BMG-niň beýleki ýöriteleşdirilen düzümleri bilen işjeň hyzmatdaşlyk edýär. Ýeri gelende bellesek, Bütindünýä saglyk gününiň döredilmegi BSGG-niň taryhy bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Guramanyň Tertipnamasy 1948-nji ýylyň 7-nji aprelinde güýje girdi. Ýurdumyz möhüm ählumumy meseleleriň çözülmegine anyk goşant goşmak bilen, BSGG-niň çäginde halkara hyzmatdaşlygyň giňeldilmegi ugrunda yzygiderli çäreleri durmuşa geçirýär.
Welosiped sporty barada aýdylanda, ol tutuş dünýäde giňden ýaýrandyr we örän meşhurdyr. Mälim bolşy ýaly, 1896-njy ýylda sportuň bu görnüşi Olimpiýa oýunlarynyň maksatnamasyna girizildi. Türkmenistanda welosportuň taryhy XIX asyryň ahyrlaryndan, ýagny 1894-nji ýylda Aşgabatda ilkinji welosipedçiler jemgyýetiniň döredilen gününden gözbaş alýar. Bu jemgyýet eýýäm şol döwürde uly gyzyklanma döredýän welosipedli ýaryşlary gurapdyr we sportuň bu görnüşiniň meşhur bolmagyna öz oňyn täsirini ýetiripdir. Şondan bäri 130 ýyl geçdi.
Häzirki wagtda ýurdumyzda dünýä derejesindäki ýaryşlary geçirmäge mümkinçilik berýän häzirki zaman sport desgalary bar. Paýtagtymyzdaky Olimpiýa şäherçesinde halkara ölçeglere laýyk gelýän üsti ýapyk welotrek toplumy ýerleşýär. Bu ýerde «Aziada — 2017-niň» maksatnamasyna girizilen welosiped sürmek boýunça ýaryşlar geçirildi. Ýurdumyzda sportuň bu görnüşiniň muşdaklarynyň sany barha artýar. Welosiped sporty bilen meşgullanmagyň çagalary we ýaşlary aýratyn özüne çekýändigini bellemelidiris. Ýaş türgenler sport çärelerine hemişe ruhubelentlik bilen gatnaşýarlar. Şu gezekki çärä hem Ýaş olimpiýaçylary taýýarlaýyş mekdebinde we Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler, mekdep okuwçylary, ýokary okuw mekdepleriniň talyplary gatnaşdylar.
Welosiped sportunyň we welosipedli gezelenç etmegiň ynsan saglygyna peýdasy uludyr. Welosport bilen meşgullanmak özüňi oňat duýmagyň kadaly derejesini üpjün edýär. Sebäbi welosiped ekologik bähbitler bilen bir hatarda, bedeni taplamagyň hem özboluşly türgenleşik serişdesi hasaplanýar. Onda gezelenç etmek immuniteti ýokarlandyrmagyň, dürli keselleri bejermegiň, şol bir wagtda beden myşsalaryny berkitmegiň netijeli şertidir. Ol bedeniň hereket ediş, dem alyş ulgamlary üçin ajaýyp türgenleşikdir. Onuň netijesinde bedeni kislorod bilen iýmitlendirmegiň derejesi ýokarlanýar. Mundan başga-da, welosiped sürülýärkä edilýän kadaly hereket we dem alyş fiziki dartgynlylygy aradan aýyrmagyň iň gowy usulydyr. Ylmy barlaglar welosiped sürlendäki kadaly beden hereketiniň ukynyň hilini gowulandyrýandygyny, aňyň pikirlenişini ýokarlandyrýandygyny, ynsan bedeniniň garramagynyň derejesini peseldýändigini görkezdi.
Hemme ýaşdaky adamlar üçin elýeterli, ony dolandyrmagyň ygtybarly we aňsat bolmagy welosipediň esasy aýratynlygydyr. Welosiped sporty, welosipedli gezelençler maşgala ýa-da dostlar bolup dynç almak üçin hem ajaýyp mümkinçilikdir. Ol ýylyň islendik möwsüminde arassa howada wagtyňy hoş geçirmäge şert döredýär. Eger-de welosipedli gezelenjiň ugry tebigatyň gözel ýerleriniň içinden geçse, onda adamyň özüni duýşy has-da gowulanýar.
Welosipediň çagalar we ýaşlar üçin peýdasy uludyr. Welosiped sürmek sazlaşykly hereket etmegi, deňagramlylygy saklamagy öwrenmäge ýardam berýär. Her bir gezelençden soňra, çaga özüni has başarjaň, ynamly duýup başlaýar. Bu onuň sport endiklerinde we häsiýetinde-de oňyn şöhlelenýär. Welosipedli gezelençler bil oňurgalaryny berkidýär, bedeni dik saklamaga kömek edýär. Welosipedde gezelenç etmek ünsüňi bir ýere jemlemäge ýardam edip, göz myşsalaryny türgenleşdirýär. Şeýle hem ol sanly tehnologiýalar asyrynda kompýuteriň başynda wagtyny köp geçirýän okuwçylar we talyplar üçin aýratyn möhümdir. Welosipedli gezelençler nerw ulgamyna oňyn täsirini ýetirip, okuw işlerini aňsat ýerine ýetirmäge mümkinçilik berýär. Umuman, bularyň ählisi ýaş nesliň saglygyna, aň-paýhas işjeňligine oňyn täsir edýär.
Häzirki döwürde welosiped dürli ýerlere gitmek, şol sanda işe we öýe gidip gelmek üçin amatly ulag serişdesi hökmünde-de giňden peýdalanylýar. Munuň özi işe başlamazdan öňinçä iň gowy beden maşky bolup durýar. Bu gün sagdyn durmuş ýörelgesine eýerýänleriň arasynda welosipedli syýahat etmegiň meşhurlygy barha artýar. Işjeň dynç alşyň bu görnüşi gyzykly syýahatlara çykmaga, täze-täze duýgulary başdan geçirmäge, dünýägaraýşy giňeltmäge, tebigat gözelliklerinden lezzet almaga mümkinçilik döredýär.
...Bellenen ugra görä, welosipedçileriň kerweni öz ýoluny paýtagtymyzyň şaýollary bilen dowam etdirdi. Gaýtalanmajak binagärlik sazlaşygy bilen tapawutlanýan Aşgabat sebitiň we dünýäniň iň gözel, ýaşamak üçin amatly şäherleriniň biridir. Paýtagtymyzyň birnäçe desgalary, şol sanda paýtagtymyzyň özi ak mermerli binalaryň iň köp jemlenen şäheri hökmünde Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi. Bu bolsa ildeşlerimizde buýsanç duýgusyny döredýär.
Welosipedli ýörişiň dowamynda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň paýtagtymyza gözegçilik edýän orunbasary B.Annamämmedowa ýüzlenip, Aşgabady mundan beýläk-de abadanlaşdyrmak we bagy-bossanlyga büremek, ekologik abadançylygyny üpjün etmek, şäher düzümini toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak, hususan-da, täze seýilgähleri, seýilbaglary hem-de beýleki ýaşyl zolaklary döretmek meselelerini hemişe gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Bular barada aýtmak bilen, döwlet Baştutanymyz raýatlarymyzyň hemmetaraplaýyn amatly ýaşaýyş-durmuşy üçin oňaýly şertleriň döredilmegine aýratyn üns bermegiň zerurdygyny nygtady.
Ýaz paslynyň gülleýän keşbine beslenen seýilgähler we seýilbaglar ýurdumyzyň baş şäheriniň bezegidir. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» şygary astynda geçýän şu ýylda paýtagtymyzyň günorta künjeginde beýik türkmen şahyrynyň adyny göterýän täze medeni-seýilgäh toplumy açylar. Şu mynasybetli geçiriljek dabaralar döredijilik mirasy dünýäniň medeni hazynasynyň aýrylmaz bölegi hasaplanýan beýik söz ussadynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanar.
...Ir säherden Aşgabatda hemmelere şatlyk-şowhun eçilýän ýokary ruhubelentlik ýagdaýy emele geldi. Bütindünýä saglyk güni mynasybetli guralýan köpçülikleýin welosipedli ýörişe gatnaşyjylar ony Bitarap Türkmenistan we A.Nyýazow şaýollarynyň kesişýän ýerinde tamamladylar.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sport-sagaldyş çäresine gatnaşyjylara berk jan saglyk, üstünlikleri arzuw edip, hemmeler bilen mähirli hoşlaşdy we bu ýerden ugrady.
Şeýlelikde, şu gün guralan köpçülikleýin welosipedli ýöriş halkymyzyň agzybirligini, jebisligini, umumadamzat gymmatlyklaryna ygrarlydygyny ýene-de bir gezek aýdyň görkezdi. Döwlet Baştutanymyzyň durmuş ugurly döredijilikli syýasatynyň netijesinde sagdyn durmuş ýörelgeleri we sport ösüşlere tarap ynamly öňe barýan jemgyýetimiziň durmuşynyň aýrylmaz bölegine öwrüldi.
***
Şu gün Bütindünýä saglyk güni mynasybetli welosipedli ýörişler Arkadag şäherinde we ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda hem guraldy. «Tegelek stol» maslahatlary, duşuşyklar, ylmy-amaly maslahatlar, sportuň dürli görnüşleri boýunça ýaryşlar we görkezme çykyşlary, wagyz-nesihat, bedenterbiýe-sagaldyş, medeni çäreler geçirildi. Bu çäreler bilim alýan ýaşlary, edara-kärhanalaryň işgärlerini, türgenleri bir ýere jemledi. Bu ajaýyp baýrama bagyşlanyp, teleradio gepleşikleri taýýarlanyldy, köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde makalalar çap edildi.
Halkymyzyň rowaçlygyny we bagtyýar durmuşyny maksat edinýän öňdengörüjilikli döwlet syýasatyny durmuşa geçirip, Türkmenistan daşary döwletler we halkara guramalar bilen netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek arkaly sagdyn durmuş ýörelgelerini, sport diplomatiýasyny ilerletmäge, parahatçylygy, abadançylygy üpjün etmäge, sebit we ählumumy derejede durnukly ösüşi gazanmaga mynasyp goşant goşýar.